Τι κάνεις όταν σε περιμένουν τουλάχιστον 10, ή 12, ή και περισσότερες ώρες μέσα σε μία καμπίνα αεροσκάφους; Πως θα “την παλέψεις” και πως θα είσαι όταν πια προσγειωθείς στον προορισμό σου;
Γράψαμε για εσάς έναν σύντομο και -ελπίζουμε- χρήσιμο και περιεκτικό οδηγό.
Στον κόσμο των αεροπορικών ταξιδιών, συνηθίζεται οι πτήσεις διάρκειας από έξι έως 12 ώρες να χαρακτηρίζονται ως μεγάλες πτήσεις, ενώ αυτές με διάρκεια άνω των 12 ωρών πολύ μεγάλες πτήσεις. Οι αντίστοιχοι όροι στην αγγλίκή γλώσσα είναι long haul και ultra long haul flights.
Η διαφορά από τις πτήσεις μικρής και μέσης διάρκειας δεν είναι απλώς οι ώρες. Η πολύωρη παραμονή σε κάθισμα περιορισμένου χώρου και ανάκλισης, ο ξηρός ανακυκλούμενος αέρας και η απουσία φυσικού φωτός βαραίνουν πολύ περισσότερο απ’ότι θα περίμενε κανείς. Γι αυτό η όλη προσέγγιση πρέπει να είναι εντελώς διαφορετική απ’ότι για μία πτήση δύο-τριών ωρών, ώστε μετά την προσγείωση ο ταξιδιώτης να είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Ας δούμε λοιπόν πως μπορεί κανείς να επιβιώσει μιας τέτοιας μεγάλης ή πολύ μεγάλης πτήσης.
Ντύσιμο
Το σημαντικότερο σε μία long haul πτήση είναι το ντύσιμο. Οι συνθήκες εντός της καμπίνας του αεροσκάφους δεν είναι οι ιδανικές για πολύωρη παραμονή. Η ατμόσφαιρα είναι αρκετά ξηρή και οι επιβάτες συνήθως υπερβαίνουν τους 250, οπότε ο κλιματισμός δουλεύει στο φουλ. Είναι οι τέλειες συνθήκες για να κρυολογήσει κανείς.
Το καλύτερο σε μεγάλες πτήσεις είναι το άνετο και ζεστό ντύσιμο, όχι βαρύ (π.χ. μάλλινα) αλλά τέτοιο που να κρατάει το σώμα σε σταθερή και ικανοποιητική θερμοκρασία και να βοηθάει την κυκλοφορία του αίματος. Ένα άνετο υφασμάτινο παντελόνι, με κάποιο t-shirt και πουκάμισο ή ελαφριά ζακέτα από πάνω είναι ό,τι πρέπει, είναι το ντύσιμο εκείνο που προσαρμόζεται απόλυτα στις εκάστοτε συνθήκες.
Τα πόδια είναι ίσως το ευπαθέστερο τμήμα του σώματος στη διάρκεια μιας πτήσης, ιδιαίτερα αν αυτή είναι μεγάλη. Κρυώνουν εύκολα και πρήζονται (λόγω του υψομέτρου και της συμπίεσης στην καμπίνα) και αυτό είναι επικίνδυνο. Για το λόγο αυτό, οι κάλτσες είναι απαραίτητες, καλό είναι δε να είναι αρκετά ψηλές (σχεδόν μέχρι το γόνατο) για να βοηθούν την κυκλοφορία του αίματος στα πόδια. Προσοχή: οι κάλτσες ΔΕΝ πρέπει έχουν λάστιχο στην επάνω μεριά, διότι αυτό μπορεί να περιορίσει σημαντικά την κυκλοφορία αίματος και να προκαλέσει μέχρι και θρόμβωση. Τα παπούτσια πρέπει να είναι αρκετά άνετα, ώστε να μην στενεύουν πολύ τα πόδια (που θα πρηστούν έτσι κι αλλιώς). Συνιστάται να μην φοράτε τα παπούτσια στη διάρκεια της πτήσης, εκτός από όταν επισκέπτεστε την τουαλέτα (για ευνόητους λόγους).
Τροφές και υγρά
Το φαγητό δεν είναι το δυνατό σημείο των αεροπορικών εταιρειών, ακόμη και στις μεγάλες πτήσεις. Οι ποσότητες είναι μικρές και το φαγητό το ίδιο είναι συνήθως άνοστο (αυτό λόγω του ότι οι γευστικοί κάλυκες λειτουργούν εντελώς διαφορετικά σε μεγάλο υψόμετρο και σε ξηρή ατμόσφαιρα). Είναι απαραίτητο να έχει κανείς μαζί του κάτι που θα περιορίσει την πείνα όταν πρέπει
Καλό είναι να αποφεύγονται αυτά που μπορούν να αλλοιωθούν εύκολα (γαλακτοκομικά, σάντουιτς με σάλτσες κλπ). όπως επίσης και τα πολύ αλμυρά, πολύ γλυκά και πολύ καυτερά σνακς. Το καλύτερο με διαφορά είναι οι μπάρες μπάρες δημητριακών ή μπάρες πρωτεϊνης. Εναλλακτικά, κάποιο στεγνό σάντουιτς είναι μια καλή επιλογή για να κορέσει την πείνα.
Σε ότι αφορά την ανάγκη σε υγρά, ο βασιλιάς είναι το νερό. Να πίνετε μπόλικο νερό. Είναι το πλέον απαραίτητο σε μια πολύωρη πτήση, βοηθάει απίστευτα. Στον αντίποδα, τα αλκοολούχα ποτά καλό είναι να αποφεύγονται εντελώς, αν αυτό είναι δυνατόν, διότι ο ανθρώπινος οργανισμός δεν αντιδρά καλά με το αλκοόλ σε μεγάλο υψόμετρο.
Ανάπαυση και κίνηση
Αν δεν ταξιδεύετε σε διακεκριμένη θέση με κάθισμα που γίνεται πλήρως οριζόντιο κρεβάτι, τότε το σώμα σας θα καταπονηθεί αρκετά σε μία μεγάλη πτήση. Η ανάκλιση των καθισμάτων της οικονομικής θέσης δεν είναι μεγάλη, η απόσταση από το μπροστινό κάθισμα είναι επίσης μικρή, το πλάτος της θέσης είναι μάλλον μικρό, και όλα αυτά μαζί κουράζουν και μάλιστα πολύ.
Το άνετο και ζεστό ντύσιμο είναι το βασικό, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Από εκεί και πέρα, ένα μαξιλάρι που αγκαλιάζει το λαιμό είναι πολύ χρήσιμο. Επίσης χρειάζονται μία μάσκα και ωτοασπίδες που συνήθως παρέχονται σε ένα μικρό κιτ ταξιδιού από τις εταιρείες σε όλες τις μεγάλες πτήσεις ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο το φως και ο θόρυβος και να κοιμηθεί πιο άνετα ο ταξιδιώτης. Αν διαθέτετε ή σκοπεύετε να αγοράσετε ακουστικά με ακύρωση θορύβου, αυτά μπορούν να αντικαταστήσουν τις ωτοασπίδες. Η κουβέρτα που δίνουν οι εταιρείες είναι επίσης υπέρ αρκετή για τον ύπνο.
Εκτός από την ανάπαυση, χρειάζεται απαραιτήτως και κάποια κίνηση. Κάθε δυο-τρεις ώρες σηκωθείτε και περπατήστε λίγο στους διαδρόμους, τεντώστε πόδια και πέλματα, κινείστε κυκλικά ώμους, μέση και αυχένα, ώστε να τονωθεί λιγάκι η κυκλοφορία του αίματος και να ζεσταθούν κάποιοι μύες. Ειδικά για τα πόδια, κινήστε τα δάκτυλα μερικές φορές ανά κάποια διαστήματα ενώ κάθεστε, ώστε να τονωθεί η κυκλοφορία του αίματος και να εξαλειφθεί η όποια πιθανότητα θρόμβωσης.
Υγιεινή
Οι εταιρείες φροντίζουν να καθαρίσουν καλά τα αεροσκάφη πριν την πτήση, αλλά πάντοτε καραδοκούν διάφοροι κίνδυνοι, ειδικά σε μεγάλα ταξίδια με πολλούς επιβάτες όπου κάποιοι μπορεί να μην έχουν την καθαριότητα στις προτεραιότητές τους (ανεξάρτητα από καταγωγή).
Ένα πακετάκι υγρά αντιβακτηριδιακά μαντηλάκια είναι υπεραρκετό για μια στοιχειώδη απολύμανση του τραπεζιού και των μπράτσων του καθίσματος, ενώ ένα μικρό μπουκαλάκι με απολυμαντικό χεριών είναι απαραίτητο μετά τη χρήση της τουαλέτας (φροντίστε να το έχετε σε διάφανο σακουλάκι μαζί με άλλα απαραίτητα ώστε να το πάρετε μαζί σας στην καμπίνα).
Διασκέδαση
Για την περίπτωση που οι διαθέσιμες επιλογές στην ατομική σας οθόνη δεν θα σας καλύψουν, καλό είναι να έχετε μαζί σας τη δική σας διασκέδαση προσαρμοσμένη στα γούστα σας. Εφημερίδες και περιοδικά, ένα βιβλίο ή ένα e-book reader (π.χ. Kindle) είναι πάντοτε καλή επιλογή, όπως επίσης ένα tablet το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει για θέαση ταινιών ή τηλεοπτικών σειρών, για παιχνίδια, ακόμη και για πλοήγηση στο internet εάν το αεροσκάφος προσφέρει τέτοια δυνατότητα.
Μία πηγή μουσικής όπως π.χ. το κινητό τηλέφωνο είναι must, καθώς και ένα καλό ζευγάρι ακουστικά με ακύρωση θορύβου. Είναι ακριβά αλλά αξίζουν τα λεφτά τους. Επίσης, καλό είναι να έχετε μαζί σας και μία εξωτερική μπαταρία (power bank) για φόρτιση συσκευών. Οι επιλογές στην αγορά είναι ατελείωτες, και το σίγουρο είναι ότι ένα τέτοιο gadget θα φανεί πολύ χρήσιμο όταν το tablet θα έχει σχεδόν στραγγίξει.
Ασφάλεια
Σε μια μεγάλη πτήση θα κοιμηθείτε σχεδόν σίγουρα κάποιες ώρες. Ποτέ δεν ξέρετε ποιοί -και τι- μπορεί να είναι οι συνεπιβάτες σας, οπότε φροντίστε να προστατέψετε τα πολύτιμά σας αντικείμενα. Μην τα έχετε σε τσάντα στα πόδια σας ή στο χώρο αποσκευών, εκτός εάν η τσάντα κλείνει με κάποιο συνδυασμό. Χρήματα, κάρτες και διαβατήριο καλό είναι να τα έχετε σε τσαντάκι μέσης το οποίο θα φοράτε. Μπορεί να φαίνονται υπερβολικά όλα αυτά αλλά δεν είναι, ειδικά στις μεγάλες πτήσεις έχουν κατά καιρούς βρεθεί σπείρες που έκλεβαν κοσμήματα αξίας και μεγάλα χρηματικά ποσά.
Άνεση
Ως γνωστόν, δεν είναι όλες οι θέσεις ενός αεροσκάφους ίδιες. Κάποιες είναι πιο κοντά στις τουαλέτες και τους χώρους προετοιμασίας και έχουν φασαρία, άλλες είναι στη μέση και προσφέρουν ένα φοβερό αίσθημα σαρδελοποίησης, άλλες δεν έχουν ανάκλιση κλπ. Η επιλογή της καλύτερης δυνατής θέσης είναι απαραίτητη για να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι όσο γίνεται πιο ξεκούραστο.
Κατ’ αρχάς, εάν έχετε τη δυνατότητα αναβάθμισης σε premium economy ή ακόμη καλύτερα σε business class, με ένα μικρό λογικό ποσό ή με μίλια, σκεφτείτε το σοβαρά. Είναι η μέρα με τη νύχτα με την οικονομική θέση. Δεν χάνετε τίποτε να ρωτήσετε στο check in εάν διατίθενται upgrades και σε ποιά τιμή, καμιά φορά οι αεροπορικές εταιρείες προσφέρουν αναβάθμιση σε σχετικά λογικό κόστος.
Πριν το check in, το οποίο καλό είναι να κάνετε από το σπίτι σας, δείτε τι θέσεις διατίθενται στο αεροσκάφος και ποιές είναι οι καλύτερες και ποιές οι χειρότερες. Έτσι θα επιλέξετε αυτή που σας ταιριάζει περισσότερο και θα αποφύγετε κάποια ταλαιπωρία.
Οι θέσεις σε παράθυρο ενδείκνυνται για πιο βολικό ύπνο, και είναι καλύτερες σε αεροσκάφη με δύο θέσεις στις πλευρικές σειρές. Για μεγαλύτερη άνεση των ποδιών προτιμήστε σειρά εξόδου ή σειρά που έχει μπροστά bulkhead (τον διαχωριστικό «τοίχο») αν και αυτές οι θέσεις συνήθως κρατούνται από τις εταιρείες για οικογένειες με μικρά παιδιά ή διατίθενται επί πληρωμή. Επίσης, πρέπει να γνωρίζετε ότι οι θέσεις σε σειρές εξόδων κινδύνου είναι αισθητά πιο κρύες, οπότε προετοιμαστείτε ανάλογα (πιο ζεστό παντελόνι, πιο χοντρές κάλτσες κλπ).
Jet lag
Οι μεγάλες και πολύ μεγάλες πτήσεις οδηγούν εξ ορισμού σε προορισμούς με αρκετές ώρες διαφορά από το σημείο αναχώρησης, και ως γνωστόν η αλλαγή πολλών χρονικών ζωνών στη διάρκεια μιας πτήσης προκαλεί το περίφημο jet lag, την κατάσταση στην οποία ο οργανισμός δεν μπορεί να ακολουθήσει τους ρυθμούς ύπνου και εγρήγορσης της νέας χρονικής ζώνης.
Για το πως θα καταπολεμήσετε το jet lag μπορείτε να διαβάσετε αυτό το άρθρο που παρουσιάζει και αναλύει τα πάντα γύρω από αυτό, και να είστε σίγουροι ότι θα περιορίσετε σε μεγάλο βαθμό τις παρενέργειές του.
Επίλογος
Η σωστή προετοιμασία είναι το παν για ένα μεγάλο αεροπορικό ταξίδι. Ακολουθώντας τις παραπάνω συμβουλές, αυτό που θα μείνει είναι οι εντυπώσεις από τον προορισμό και όχι η κούραση και η ταλαιπωρία. Καλές μεγάλες και πολύ μεγάλες πτήσεις!