Αποσκευές καμπίνας και επιβίβαση: ένα πρόβλημα που διαρκώς χειροτερεύει
Όσες και όσοι ταξιδεύετε με αεροπλάνο θα έχετε σίγουρα παρατηρήσει ότι οι περισσότεροι επιβάτες έχουν αποσκευή καμπίνας (cabin luggage ή carry on) και δεν παραδίδουν αποσκευές στο check in. Πολύ πιθανόν να κάνετε και εσείς το ίδιο. Προσωπικά ταξιδεύω πάντα με αποσκευή καμπίνας, τόσο για την ευκολία που προσφέρει όσο και για το χαμηλότερο κόστος πολλών εισιτηρίων, και παραδίδω αποσκευή μόνο όταν χρειάζομαι απαραίτητα μεγάλο μέγεθος.
Γιατί όμως η ολοένα αυξανόμενη χρήση των αποσκευών καμπίνας αποτελεί πρόβλημα στην επιβίβαση και μάλιστα επιδεινούμενο;
Γιατί περισσότεροι επιβάτες προτιμούν τις αποσκευές καμπίνας;
Οι επιβάτες των πτήσεων χωρίζονται σε δύο βασικές, χονδρικές θα λέγαμε, κατηγορίες: τους business travelers οι οποίοι ταξιδεύουν για εργασιακούς σκοπούς, και τους υπόλοιπους. Οι business travelers στη συντριπτική τους πλειοψηφία για μικρές και μεσαίες πτήσεις χρησιμοποιούν αποσκευή καμπίνας για προφανείς λόγους: το ταξίδι συνήθως διαρκεί από μία μέχρι τέσσερις ημέρες, δε χάνουν χρόνο σε παράδοση και παραλαβή αποσκευών, και δεν έχουν το ρίσκο να φτάσει η αποσκευή με άλλη πτήση εάν έχουν μετεπιβίβαση είτε -ακόμη χειρότερα- να χαθεί εντελώς.
Όλοι οι υπόλοιποι επιβάτες κινούνται ανάλογα με τις ανάγκες του ταξιδιού τους. Για παράδειγμα, μία οικογένεια που ταξιδεύει για διακοπές δύσκολα μπορεί να εξυπηρετηθεί με αποσκευές καμπίνας, κάποιοι ταξιδιώτες τείνουν να παίρνουν όλη τους την γκαρνταρόμπα κλπ. Πάρα πολλοί όμως ταξιδιώτες οι οποίοι δεν ταξιδεύουν για δουλειά προτιμούν αποσκευή καμπίνας, και ο βασικός λόγος δεν είναι άλλος από το κόστος.
Πλέον, όλες οι (γνωστές τουλάχιστον) εταιρείες διαθέτουν κατηγορίες ναύλων στην τιμή των οποίων δεν περιλαμβάνεται αποσκευή προς παράδοση στο check in. Είναι τα λεγόμενα “hand baggage only fares” ή κάτι παρόμοιο που θα δει κανείς σε ιστοσελίδες αεροπορικών και online travel agents. Η διαφορά στο κόστος δεν είναι καθόλου μικρή. Για να γίνει κατανοητό, ας δούμε δύο παραδείγματα πτήσεων μετ’επιστροφής με Aegean Airlines από Αθήνα, για Ρόδο και για Λονδίνο:
Αθήνα-Ρόδος-Αθήνα: €116 χωρίς παράδοση αποσκευής, €140 εάν προστεθεί αποσκευή στον πιο φθηνό ναύλο, €156 με ναύλο που περιλαμβάνει παραδοτέα αποσκευή.
Αθήνα-Λονδίνο-Αθήνα: €170 χωρίς παράδοση αποσκευής, €230 εάν προστεθεί αποσκευή στον πιο φθηνό ναύλο, €260 με ναύλο που περιλαμβάνει παραδοτέα αποσκευή.
Είναι φανερό ότι, εάν μπορούμε να ταξιδέψουμε μόνο με αποσκευή καμπίνας, γλιτώνουμε ένα σημαντικό χρηματικό ποσό. Επομένως είναι πολύ λογικό οι περισσότεροι επιβάτες να έχουν ένα ισχυρό κίνητρο για να ταξιδέψουν με αποσκευή καμπίνας.
Γιατί είναι πρόβλημα οι πολλές αποσκευές καμπίνας;
Τα αεροσκάφη μπορούν να δεχτούν συγκεκριμένο αριθμό αποσκευών καμπίνας στα ντουλάπια πάνω από τις θέσεις, σίγουρα μικρότερο από τον αριθμό επιβατών που μπορούν να μεταφέρουν. Ενδεικτικά, τα μεσαίου μεγέθους αεροσκάφη όπως πχ Airbus A320/321 και Boeing 737-700/800 μπορούν να μεταφέρουν από 140 μέχρι 185 επιβάτες αλλά έχουν χώρο στην καμπίνα για μόλις 90-100 αποσκευές.
Με όλους τους business travelers αλλά και τους ολοένα και περισσότερους non-business ταξιδιώτες να επιλέγουν την αποσκευή καμπίνας για να γλιτώσουν χρήματα, όλες οι πτήσεις που είναι σχεδόν ή πλήρως γεμάτες αντιμετωπίζουν πρόβλημα χωρητικότητας αποσκευών καμπίνας. Από την προσωπική μου εμπειρία μπορώ να γνωρίζω ότι σε όλες σχεδόν τις πτήσεις που έχω κάνει εδώ και πάρα πολύ καιρό προηγείται ανακοίνωση πριν από την επιβίβαση για εθελοντική παράδοση χειραποσκευών χωρίς κόστος, ενώ αρκετές φορές το προσωπικό εδάφους μαζεύει αποσκευές με το ζόρι.
Όμως, ποτέ δεν παραδίδουν αρκετοί επιβάτες εθελοντικά την αποσκευή τους στην πύλη. Ορισμένες φορές το προσωπικό μετράει τις αποσκευές με τη βοήθεια του ειδικού μεταλλικού πλαισίου και ζυγίζει συνήθως με μικρές ζυγαριές χειρός, ώστε να έχουν την αιτιολογία να τις πάρουν. Εάν το προσωπικό εδάφους δεν κάνει καλή προεργασία πριν την επιβίβαση, τότε πάντα η κατάληξη είναι να επιβιβάζονται επιβάτες με αποσκευές τις οποίες δεν έχουν που να τοποθετήσουν, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις στην αναχώρηση επειδή το πλήρωμα καμπίνας ψάχνει να βρει χώρο.
Τα προβλήματα που δημιουργούν οι επιβάτες
Δυστυχώς, πολλοί επιβάτες δεν κατανοούν τους κανόνες που διέπουν τις αποσκευές καμπίνας ή συνηθέστερα ενδιαφέρονται μόνο για τον εαυτό τους. Μεταφέρουν περισσότερα από τα επιτρεπόμενα τεμάχια ή έχουν αποσκευές μεγαλύτερων διαστάσεων απ’ότι επιτρέπει η εταιρεία. Ακόμη χειρότερα δε, καταλαμβάνουν χώρο που θα έφτανε για δύο αποσκευές με παλτά, μπουφάν, τσάντες χειρός και άλλα παρόμοια που θα μπορούσαν να τα έχουν στα πόδια τους ή κάτω από το μπροστινό τους κάθισμα, με αποτέλεσμα να προσπαθεί το προσωπικό καμπίνας να στριμώξει αποσκευές και να μετακινεί αντικείμενα.
Τα προβλήματα που δημιουργούν οι αεροπορικές εταιρείες
Η ευθύνη των αεροπορικών εταιρειών είναι μεγάλη διότι, ενώ οι ίδιες έχουν συνειδητά επιλέξει να πωλούν εισιτήρια χωρίς δυνατότητα παράδοσης αποσκευής στο check in, φυσικά με σκοπό τη μεγιστοποίηση των κερδών τους, δεν έχουν φροντίσει να ελέγξουν τον αριθμό των επιβατών οι οποίοι τελικά θα μπορέσουν να πάρουν μαζί τους μία αποσκευή καμπίνας.
Στα περισσότερα αεροδρόμια, το προσωπικό που εκτελεί τη διαδικασία επιβίβασης δεν εργάζεται για κάποια αεροπορική εταιρεία, αλλά για εταιρεία επίγειας εξυπηρέτησης με πελάτες όλες τις αεροπορικές που επιχειρούν από και προς το κάθε αεροδρόμιο. Ο στόχος τους είναι πάντοτε να “διώξουν” κάθε πτήση στην ώρα της, αδιαφορώντας αν οι μισοί επιβάτες έχουν μαζί τους αποσκευές και αν αυτές είναι εντός των ορίων που θέτει η κάθε εταιρεία. Ελέγχουν μερικές στην αρχή και μετά απλώς επιβιβάζουν.
Υπάρχουν λύσεις για το πρόβλημα;
Η απάντηση είναι καταφατική. Οι λύσεις προέρχονται από τον κόσμο των εταιρειών χαμηλού κόστους (Ryanair, easyJet, Wizz κλπ). Η επιπλέον χρέωση για αποσκευή καμπίνας την οποία εφαρμόζουν (μεταξύ πολλών άλλων) έχει ως αποτέλεσμα τον έλεγχο του αριθμού των επιβατών οι οποίοι μπορούν να πάρουν, εφόσον βέβαια πληρώσουν έξτρα, μια τέτοια μαζί τους στην καμπίνα, ενώ ταυτόχρονα στρέφουν αρκετούς άλλους στην επιλογή παράδοσης αποσκευής (πάντα με κόστος).
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας οδήγησε τις αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες full service -United, Delta και American- να εφαρμόσουν ένα παρόμοιο μοντέλο, εισάγοντας πλέον μία νέα κατηγορία με τους πλέον φθηνούς ναύλους την οποία ονομάζουν Basic Economy. Σε αυτούς τους ναύλους δεν επιτρέπεται η αποσκευή καμπίνας, ο επιβάτης εάν επιθυμεί πληρώνει για παράδοση αποσκευής, και για να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξεφύγουν όσοι τυχόν εμφανιστούν στην πύλη αναχώρησης με αποσκευή, κάνουν το εξής απλό: δεν εκδίδουν boarding pass κατά τη διάρκεια του web/mobile check in. Έτσι, ο επιβάτης είναι υποχρεωμένος να εμφανιστεί στο check in desk του αεροδρομίου, όπου θα ελεγχθεί για τυχόν αποσκευές (και αν έχει θα χρεωθεί ανάλογα).
Πέραν αυτού, πολλές εταιρείες πλέον κατηγοριοποιούν τους επιβάτες σε ομάδες επιβίβασης (boarding groups) ανάλογα με τον ναύλο αλλά και το status που τυχόν έχουν. Στις ΗΠΑ είναι κανόνας εδώ και χρόνια, ενώ στην Ευρώπη εφαρμόζεται πλέον από την British Airways, την Swiss Airways και την Turkish Airlines. Πρώτη ομάδα είναι πάντοτε η first/business class, και ακολουθούν οι υπόλοιπες. Το προσωπικό στην πύλη επιβίβασης ελέγχει το boarding pass ώστε να μην παρεισφρήσει κανείς πριν έρθει η σειρά του, ενώ όταν δεν υπάρχει άλλος χώρος για αποσκευές καμπίνας οι επιβάτες των τελευταίων ομάδων τις παραδίδουν υποχρεωτικά.
Επίλογος
Χωρίς κανόνες και κυρίως χωρίς την εφαρμογή τους, το πρόβλημα των πολλών χειραποσκευών θα διαιωνίζεται και θα μεγαλώνει. Δυστυχώς πολλοί επιβάτες συμπεριφέρονται λες και με το εισιτήριό τους δεν αγόρασαν μόνο τη θέση αλλά και το ίδιο το αεροπλάνο, ενώ και οι εταιρείες είτε δεν κάνουν απολύτως τίποτε είτε καταφεύγουν σε εντελώς πρόχειρες λύσεις οι οποίες εν τέλει κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Οι full cost αεροπορικές εταιρείες ίσως θα έπρεπε να διδαχθούν ένα ή δύο πράγματα σε αυτό τον τομέα από τις low cost, οι οποίες λειτουργούν πολύ αποδοτικότερα.
Η χρέωση για αποσκευές δεν είναι πλέον ταμπού και η αλήθεια είναι ότι, μαζί με ορισμένες άλλες τέτοιες χρεώσεις (τα γνωστά ancillary services) έχει θετικό αποτέλεσμα για όλους. Ο χώρος της καμπίνας τους αεροσκάφους είναι περιορισμένος, επομένως καλό θα ήταν να διατίθεται για όσους θα πληρώσουν για αυτόν είτε επιλέγοντας ναύλο που περιλαμβάνει αποσκευή καμπίνας είτε πληρώνοντας έξτρα. Θεωρώ δεδομένο ότι σε λίγα χρόνια όλες πλέον οι αεροπορικές εταιρείες θα λειτουργούν ακριβώς έτσι για το μεγάλο πλήθος της economy class.